7-14 OCAK BEYAZ BASTON GÖRME ENGELLİLER HAFTASI
Toplumda farkındalık oluşturmak amacıyla her yıl dünyada 7-14 Ocak tarihleri arası Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası olarak anılmaktadır.
1921 yılında Londra' da trafik kazası sonucu görme yetisini kaybeden bir fotoğraf sanatçısı, dış dünyanın kendisini fark etmesi ve dikkat çekmesi için bastonunu beyaza boyayarak dolaşmaya başlar. Bu deneyim o denli başarılı olur ki, 1931′de Fransız Görme Engelliler Örgütü, görme yetisini kaybetmiş kişilerin bastonunun beyaza boyanmasını ve beyaz baston adıyla simgeleştirilmesini kararlaştırır. Bu simgeyle beraber dünyada her yıl ocak ayının ikinci haftası olan 7-14 Ocak tarihleri ‘Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası’ olarak kabul edilerek, resmi ve sivil çeşitli kuruluşlar yaptıkları etkinliklerle göz sağlığının önemini vurgulamakta, görme engelli kişilerin bu durumdan kaynaklanan sorunlarına çözüm yolları araştırılmaktadır.
Görme yetisinde kayıp, doğuştan olabildiği gibi (annenin gebelik döneminde geçirdiği hastalıklar, kalıtsal etmenler, tümörler, doğum sırasında yaşanan sorunlar, erken doğum vb.), daha sonraki dönemlerde de (kazalar, tümörler, katarakt), göz tansiyonu, şeker hastalığı, inme gibi süreğen hastalıkların göz bulguları şeklinde ortaya çıkabilir. Görme kayıplarının yarısı önlenebilir. Dünya Sağlık Örgütü, dünyada 2.2 milyar insanda görme bozukluğu veya görme kaybı olduğunu ve en az 1 milyarının henüz önlenebilecek veya henüz ele alınmamış bir görme bozukluğuna sahip olduğunu öngörmektedir. Görme duyusu hayati önem arz ettiği için periyodik göz kontrollerinin yapılması, birçok göz hastalığının henüz belirtileri başlamadan önlenmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacaktır.
Çocuklarda rutin kontroller yenidoğan döneminde başlayıp, 18 yaşa kadar devam eder. Özellikle yenidoğan döneminde ilk ay içerisinde, gerek doğumsal katarakt, şaşılık, glokom (göz tansiyonu), göz kapağı anomalilerin tespiti, gerekse kanal tıkanıklıklarının erken dönemde anlaşılabilmesi için göz muayenesi esastır. Bebeğin 6. ayı ve 1 yaş kontrolü yine bir göz hekimi tarafından yapılmalıdır.
Erişkinlerin herhangi bir şikâyeti olsun ya da olmasın tamamının 40 yaşında göz muayenesi olmaları önemlidir. Bu zaman noktası (40 yaş) erişkinlerde bazı göz hastalıklarının ilk bulgusunu vermeye başladığı ve görmenin etkilenmeye başladığı yaştır. Bazı kişiler rutin bir göz muayenesi için 40 yaşına kadar kesinlikle beklememelidir. Eğer diyabet (şeker hastalığı), hipertansiyon (yüksek kan basıncı) ve ailede göz hastalığı varsa bu durumda doktorunuzun öngöreceği aralıklarla daha erken ve daha sık göz muayenesi olmanız uygun olacaktır.
65 yaş ve üzerinde iseniz her yıl veya en geç iki yılda bir rutin muayene olmanız gerekmektedir. Bu yaş grubunda katarakt, diyabetik retinopati (şeker hastalığına bağlı sorunlar), yaşa bağlı makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) ve glokom (göz tansiyonu) gibi göz hastalıklarının ortaya çıkma ihtimali artmaktadır.
Göz muayenesi asla ihmal edilmemeli, rutin kontroller atlanmamalı, sağlık kurumlarımızda muayene olup, doktorlarımızın verdiği tedaviye uyulmalı, gözlük ve lens alırken mutlaka muayene olmalı ve rastgele yerlerden gözlük ve lens alınmamalıdır. Ayrıca bulanık görme, göz ya da çevresinde kızarıklık, şişlik, ağrı, uzak veya yakını görememe, çift görme, gözün aşırı sulanması, batma, yanma, şaşılık ve göz renginde değişme gibi göz hastalıkları belirtilerinde mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Erzurum Oltu Devlet Hastanesi olarak Beyaz Baston Görme Engelliler Haftası vesilesiyle bütün insanlığa engelsiz bir yaşam diliyoruz. Engelli olmak hiç kimsenin seçimi olmamakla beraber hepimizin birer engelli adayı olduğunu unutmamalıyız. Görme engelli tüm vatandaşlarımızın sadece bu hafta değil her zaman yanlarındayız. Tüm sağlık çalışanlarımızla beraber eğitim, rehabilitasyon, bakım ve hayat kalitelerine ilişkin sorunların çözümüyle ilgilenerek önlerindeki engelleri kaldırmayı hedeflediğimizi bunun için gayret gösterdiğimizi belirtmek isteriz.
Op.Dr.Hasan AKSÖZ
Göz Hastalıkları